Dieta do żywienia przez zgłębnik stosowana jest u chorych nieprzytomnych, z zaburzeniami połykania na tle neurologicznym, w niektórych chorobach jamy ustnej, w urazach części twarzowej czaszki, po oparzeniach jamy ustnej, przełyku i żołądka, w nowotworach przełyku, wpustu żołądka, w niedrożności górnej części przewodu pokarmowego, w innych chorobach zgodnie z zaleceniem lekarza.
Dieta ta ma na celu dostarczenie choremu odpowiedniej ilości energii i wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Posiłki podaje się o temperaturze podobnej do temperatury ciała lub nieco niższej tj. 30 – 37 ° C.
Charakterystyka diety
Dieta do żywienia przez zgłębnik lub przetokę musi mieć taką konsystencję, aby nie doszło do wystąpienia trudności w jej podawaniu (swobodnie przechodzić przez zgłębnik). Dieta ta ma zapewnić pacjentowi odpowiednią podaż energii i wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Nie może dawać uczucia pełności , rozpierania w nadbrzuszu, bólu i wzdęcia brzucha, wywoływać nudności, wymiotów, biegunki lub zaparć – powinna być dobrze tolerowana. Wykorzystuje się tutaj dietę płynną wzmocnioną . W celu dostarczenia choremu odpowiedniej ilości energii, białka, witamin i pozostałych składników odżywczych wskazane jest wzbogacanie diety gotowymi preparatami przemysłowymi (np. Preparatem białkowym – Protifar).
W żywieniu osób wymagających karmienia przez zgłębnik lub przetokę coraz częściej znajdują zastosowanie gotowe diety przemysłowe, zwane preparatami do żywienia enteralnego. Występują one w postaci płynnej albo sproszkowanej i wówczas są łączone z odpowiednią ilością wody lub mleka.
Zaletą preparatów przemysłowych w porównaniu z dietami miksowanymi z produktów naturalnych jest to, że:
- mają standardowy skład, ściśle określoną ilość składników pokarmowych i znaną wartość energetyczną,
- są łatwe w przygotowaniu,
- maja płynną konsystencję i nie zatykają cewników,
- znana jest ich wartość osmolarna,
- są sterylne,
- znajdują się w opakowaniu o odpowiedniej ilości,
- są zróżnicowane pod względem smakowym, co ma istotne znaczenie w żywieniu doustnym.
Diety przemysłowe są:
- bezlaktozowe,
- normokaloryczne – 1kcal / ml,
- normo białkowe lub wysokobiałkowe,
- ubogoresztkowe i bogatoresztkowe,
- pełnowartościowe – zawierające wszystkie składniki odżywcze.
Żywienie dojelitowe to najbardziej optymalny i fizjologiczny sposób poprawy stanu odżywiania pacjenta. Tak prowadzone żywienie ma pozytywny wpływ na integralność błony śluzowej, ukrwienie i motorykę przewodu pokarmowego, stymuluje produkcję enzymów trawiennych. Stymuluje i podtrzymuje procesy immunologiczne w błonie śluzowej.
Opracowała: Zdzisława Wiśniewska
Na podstawie:
1. „Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka” H.Ciborowska. A. Rudnicka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. 2007,
2. „Zasady prawidłowego żywienia chorych w szpitalach” pod redakcja naukową Prof. dr Hab. N. Med. Mirosława Jarosza . Wydawca: Instytut Żywności i Żywienia 2011r.